afganistan islam emirliği lideri ne demek?

'''Afganistan İslam Emirliği lideri<ref>*

• </ref>

  (,¹² )³⁴ veyaAfganistan İslam Emirliği yüce lideri''' (Peştuca: د افغانستان د اسلامي امارت عالي مقام , Darice: مقام معظم رهبری امارت اسلامی افغانستان)⁵⁶⁷⁸ Taliban'ın emiri⁹¹⁰¹¹ 1996'dan 2001'e kadar ve 2021'de Kabil'in düşmesinden bu yana Afganistan'ın fiili yöneticisi ve devlet başkanıdır.¹²¹³ Yüce lider olan emir, Taliban ve Afganistan yönetimiyle ilgili tüm konularda sınırsız yetkiye sahiptir, ancak danışma organı olan Liderlik Konseyi onun karar verme sürecini önemli ölçüde etkiler. Siyasi ve askeri liderliğe ek olarak ulusal bir dini liderdir.¹⁴ Mevcut lider, Liderlik Konseyi tarafından seçilerek 25 Mayıs 2016'da göreve başlayan Hibetullah Ahundzade'dir.

Tarih

Makam ilk olarak 1994'te Taliban'ı ve 1996'da Afganistan'ın ilk İslam Emirliği'ni kuran Molla Muhammed Ömer tarafından kuruldu. 4 Nisan 1996'da Kandehar'da, Ömer'in takipçileri ona "Müminlerin Emiri" anlamına gelen Emîrü'l-mü'minîn (أمير المؤمنين) unvanını verdiler, çünkü Ömer şehirdeki bir türbeden alınan ve İslam Peygamberi Muhammed'e ait olduğu düşünülen bir pelerin giymişti.¹⁵¹⁶ Müminlerin emiri aslında bir devlet makamı değil, dini ve fahri bir unvandı.

2001 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'ı istila etmesinin ardından, Ömer görevden alındı ve Yüksek Konsey Başkanlığı'nın yerini cumhurbaşkanlığı aldı.¹⁷ Bununla birlikte, Taliban'ın sonraki tüm liderleri, müminlerin emiri unvanını taşıdı.¹⁸

2021 Taliban saldırısının ardından örgüt, ABD güçlerinin geri çekilmesinden sonra Kabil'i geri aldı. Taliban, 15 Ağustos 2021'de İslam Emirliği'ni restore etti ve Taliban lideri Molla Mevlevî Hibetullah Ahundzade yeni devlet başkanı oldu.¹⁹²⁰²¹

Seçim

Afganistan İslam Emirliği'nin anayasa taslağı uyarınca, devlet başkanı bir İslam Konseyi tarafından seçilecek ve "Müminlerin Emiri" unvanına sahip olacaktır.²²

Yetkiler ve görevler

Muhammed Ömer yönetiminde, emir mutlak güce sahipti ve Taliban'ın şeriatı yorumlaması tamamen onun kararıydı.

Emirin şu anki rolünün tam olarak ne olduğu belli değil, ancak ilk İslam Emirliği'nin 1998 taslağı anayasasına göre Yüksek Mahkeme yargıçlarını atayacak.²³

Mevcut hükûmet altında, emir siyasi atamaların yanı sıra siyasi, dini ve askeri konularda da nihai yetkiye sahip. Emir, çalışmalarının çoğunu Afganistan Kabinesinin çalışmalarını denetleyen Kandehar'da bulunan Liderlik Konseyi ve kabine içindeki kilit görevlere kişilerin atanması aracılığıyla yürütür.²⁴

Bununla birlikte, Al Jazeera'den gelen bir raporda, kabinenin hiçbir yetkisi yok ve tüm kararlar Kandehar'daki Ahundzade ve Liderlik Konseyi tarafından gizlilikle alınıyor.²⁵

Lider listesi

Statü

<table> <thead> <tr class="header"> <th></th> <th><p>İsim </p></th> <th><p>Ek pozisyon(lar)</p></th> <th><p>Görev başlangıcı</p></th> <th><p>Görev bitişi</p></th> <th><p>Görev süresi</p></th> <th></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>1</p></td> <td><p> <a href="Molla" title="wikilink">Molla</a> <strong><a href="Muhammed_Ömer" title="wikilink">Muhammed Ömer</a></strong> </p></td> <td><p>–</p></td> <td><p>4 Nisan 1996 </p></td> <td><p>23 Nisan 2013 † </p></td> <td></td> <td><p><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref">¹</a><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref">²</a><a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref">³</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>–</p></td> <td><p> <a href="Molla" title="wikilink">Molla</a> <strong><a href="Ahtar_Mansur" title="wikilink">Ahtar Mansur</a></strong> </p></td> <td><p>Birinci Lider Yardımcısı (2010-2015)</p></td> <td><p>23 Nisan 2013</p></td> <td><p>29 Temmuz 2015</p></td> <td></td> <td><p><a href="#fn4" class="footnote-ref" id="fnref4" role="doc-noteref">⁴</a><a href="#fn5" class="footnote-ref" id="fnref5" role="doc-noteref">⁵</a><a href="#fn6" class="footnote-ref" id="fnref6" role="doc-noteref">⁶</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>2</p></td> <td><p>–</p></td> <td><p>29 Temmuz 2015</p></td> <td><p>21 Mayıs 2016</p></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>3</p></td> <td><p> <a href="Molla" title="wikilink">Molla</a> <a href="Mevlevî_(unvan)" title="wikilink">Mevlevî</a> <strong><a href="Hibetullah_Ahundzade" title="wikilink">Hibetullah Ahundzade</a></strong> </p></td> <td><p>Birinci Lider Yardımcısı (2015-2016) ve <a href="Afganistan_İslam_Emirliği_Yüksek_Mahkemesi" title="wikilink">Baş Yargıç</a> (2001-2016)</p></td> <td><p>21 Mayıs 2016</p></td> <td><p>25 Mayıs 2016</p></td> <td><p>4 gün</p></td> <td><p><a href="#fn7" class="footnote-ref" id="fnref7" role="doc-noteref">⁷</a><a href="#fn8" class="footnote-ref" id="fnref8" role="doc-noteref">⁸</a><a href="#fn9" class="footnote-ref" id="fnref9" role="doc-noteref">⁹</a><a href="#fn10" class="footnote-ref" id="fnref10" role="doc-noteref">¹⁰</a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>–</p></td> <td><p>25 Mayıs 2016 </p></td> <td><p><em>Görevde</em></p></td> <td><p> </p></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"><a href="#fnref2" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"><a href="#fnref3" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn4" role="doc-endnote"><a href="#fnref4" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn5" role="doc-endnote"><a href="#fnref5" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn6" role="doc-endnote"><a href="#fnref6" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn7" role="doc-endnote"><a href="#fnref7" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn8" role="doc-endnote"><a href="#fnref8" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn9" role="doc-endnote"><a href="#fnref9" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> <li id="fn10" role="doc-endnote"></li> </ol> </section>

Zaman dilimi

{{#tag:timeline|ImageSize=width:900 height:auto barincrement:21 PlotArea = top:10 bottom:80 right:130 left:20 AlignBars = late

Define $today = {{#time:d/m/Y}}

Colors =

 id:gray1  value:gray(0.85) legend:Vekil
id:gray2  value:gray(0.95)

DateFormat = dd/mm/yyyy Period = from:01/01/1994 till:$today TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMajor = gridcolor:gray1 unit:year increment:5 start:2000 ScaleMinor = gridcolor:gray2 unit:year increment:1 start:1994

Legend = columns:1 left:540 top:50 columnwidth:170

TextData =

 pos:(20,38) textcolor:black fontsize:M
text:

BarData =

bar:Ömer
bar:Mansur
bar:Ahundzade

PlotData =

 width:5 align:left fontsize:9 shift:(5,-4) anchor:till

bar:Ömer
from: 08/01/1994 till: 23/04/2013 color:black text:"Muhammed`` ``Ömer"
bar:Mansur
from: 23/04/2013 till: 29/07/2015 color:gray1
from: 29/07/2015 till: 21/05/2016 color:black text:"Ahtar`` ``Mansur"
bar:Ahundzade
from: 25/05/2016 till: $today color:black text:"Hibetullah`` ``Ahundzade"}}

Lider yardımcıları

Afganistan İslam Emirliği lider yardımcısı (,²⁶ ),²⁷ görevlerinde lidere yardım etmekle görevli Taliban emrinin yardımcısıdır.²⁸²⁹ Taliban'ın üç liderinin de yardımcıları vardı ve yardımcı sayısı bir ile üç arasında değişiyor.³⁰ Ahundzade'nin üç yardımcısı var: Siraceddin Hakkani, Molla Yakub ve Abdülgani Birader. Hakkani, ilk olarak 2015 yılında Ahtar Mansur tarafından lider yardımcısı olarak atandı ve Ahundzade tarafından görevine devam ettirildi. 2016 yılında göreve başlayan Ahundzade, Molla Ömer'in oğlu Yakub'u ikinci yardımcı olarak atadı. Ahundzade, Birader'ı 2019'da siyasi işlerden özel bir sorumluluğa sahip üçüncü bir yardımcı olarak atadı.³¹

Ayrıca bakınız

• Afganistan devlet başkanları listesi
• Taliban liderleri listesi, alt düzey rütbelileri de içerir
• Afganistan cumhurbaşkanı
• Afganistan başbakanı
• Afganistan tarihi
• Afganistan hükûmeti
• Afganistan'da siyaset

Notlar

<references group="note"/> ## Kaynakça

Orijinal kaynak: afganistan islam emirliği lideri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩

6. Ariana News|erişimtarihi=12 Ağustos 2022|tarih=8 Ağustos 2022|dil=en-US|website=www.ariananews.af|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220812023438/https://www.ariananews.af/iea-leader-gives-order-to-round-up-kabul-beggars-provide-them-with-jobs/|arşivtarihi=12 Ağustos 2022|ölüurl=hayır}} ↩

7. Ariana News|erişimtarihi=24 Ağustos 2022|tarih=13 Haziran 2022|dil=en-US|website=www.ariananews.af|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221010155534/https://www.ariananews.af/ulema-council-established-over-takhar-provincial-government/|arşivtarihi=10 Ekim 2022|ölüurl=hayır}} ↩

8. Ariana News|erişimtarihi=29 Ağustos 2022|tarih=21 Ağustos 2022|dil=en-US|website=www.ariananews.af|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220829160608/https://www.ariananews.af/iea-leader-appoints-new-acting-minister-of-agriculture/|arşivtarihi=29 Ağustos 2022|ölüurl=hayır}} ↩

9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩
27. ↩
28. ↩
29. ↩
30. ↩
31. ↩

Kategoriler